“Gadjo Dilo” σημαίνει τρελός ξένος

Οι Κινηματογραφικές Βραδιές του Δήμου Βύρωνα 2023 - 2024 με τον νέο κύκλο προβολών, με τίτλο: "Το καχύποπτο βλέμμα - Εικόνες του «άλλου»", συνεχίζονται την Παρασκευή, 9 Φεβρουαρίου 2024, με την προβολή της Γαλλικής ταινίας του 1997 "Gadjo Dilo", του σκηνοθέτη Τόνι Γκάτλιφ.
Ο ελληνικός τίτλος της ταινίας είναι: "Gadjo Dilo: Υπάρχουν ακόμα γελαστοί τσιγγάνοι". "Gadjo Dilo" στη γλώσσα των Ρομά σημαίνει τρελός ξένος.

Σενάριο: Τόνι Γκάτλιφ, Κιτς Ιλέρ
Μουσική: Τόνι Γκάτλιφ, Ρόνα Χάρτνερ
Φωτογραφία: Ερίκ Γκισάρντ
Παίζουν: Ρομέν Ντιρίς, Ισιντόρ Σερμπάν, Ρόνα Χάρτνερ
Διάρκεια: 102΄

Υπόθεση: Με μοναδικό στοιχείο τη φωνή μιας γυναίκας σε κασέτα, ένας Γάλλος μουσικολόγος βυθίζεται στον κόσμο των τσιγγάνων της Ρουμανίας.

Τόνι Γκάτλιφ ενδεικτική φιλμογραφία: Τσιγγάνικο αίμα, Εξόριστοι.

Μετά την προβολή ακολουθεί συζήτηση με τον στιχουργό-σκηνοθέτη Θοδωρή Γκόνη.

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2024 και ώρα 8 μ.μ. Δημοτικός Κινηματογράφος «Νέα Ελβετία», Νέας Ελβετίας 34 & Σεβαστείας.

Είσοδος Ελεύθερη

Κοινωνική Προσφορά: Με αφορμή την προβολή της ταινίας συγκεντρώνονται τρόφιμα μακράς διάρκειας, για την ενίσχυση των Κοινωνικών Δομών του Δήμου (Κοινωνικό Παντοπωλείο & Παροχή Συσσιτίου). 

===============================

Λίγα λόγια για τον σκηνοθέτη Τόνι Γκάτλιφ, από την εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ονομάζεται Τόνι Γκάτλιφ, γεννημένος ως Michel Dahmani στις 10 Σεπτεμβρίου του 1948 στο Αλγέρι. Είναι Τσιγγάνος, πολιτογραφημένος εδώ και πολλά χρόνια Γάλλος. Διεθνώς γνωστός σκηνοθέτης (που εργάζεται επίσης ως σεναριογράφος, συνθέτης, ηθοποιός και παραγωγός), έχει βραβευτεί στις Κάννες, επισκέφθηκε πριν από 26 χρόνια το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ταινίες του έχουν προβληθεί και στην Ελλάδα.

Επιχειρώ ένα συνοπτικό οδοιπορικό της ζωής του, με δανεικά στοιχεία από συνεντεύξεις του και από δύο συναντήσεις που είχα μαζί του: Τη δεκαετία του ’60 περιπλανιόταν στους δρόμους του Παρισιού, ένας «ανεπιθύμητος» Τσιγγάνος που τον πέταγαν έξω από τα μπαρ. Τρύπωνε στις κινηματογραφικές αίθουσες για να επωφεληθεί από τη ζέστη, να κοιμηθεί. Κάπως έτσι άρχισε να αποκτά την επαφή του με το σινεμά, να μαγεύεται από τις εικόνες, να ωριμάζει μέσα του η αγάπη για τον Zαν Bιγκό, τον Tζον Φορντ, τον Tσάρλι Tσάπλιν… «Όταν άνοιξα τα μάτια μου στον κόσμο, το πρώτο πράγμα που είδα ήταν ο πόλεμος, η καταστροφή…». Ύστερα ήρθε ο ξεριζωμός, μαζί και η μουσική -χωρίς την οποία δεν μπορεί να ζήσει, να δημιουργήσει- και η επιθυμία «να ξετυλίξει στο φιλμ ιστορίες που ήταν θαμμένες στη μνήμη του».

Το 2004 βραβευόταν από το Φεστιβάλ των Καννών για τη σκηνοθεσία του στους «Εξόριστους». Μια ταινία με οργιώδη χρώματα και ήχους, το φλαμένκο δίνει τον τόνο, περισσότερο χορογραφία αισθημάτων παρά σχόλιο πάνω στην εξορία και στην αναζήτηση της ταυτότητας.

Η τσιγγάνικη ψυχή του Γκάτλιφ κυριαρχεί, σχεδόν πάντα, στη φύση του σκηνοθέτη. Με 16 ταινίες στη φιλμογραφία του, από το 1975, που έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, μιλάει με πάθος και παραφορά για τον πόνο του ξεριζωμού, για το βάσανο της φυλής του.

Το ελληνικό κοινό τον γνωρίζει κυρίως από τη μεγάλη του επιτυχία «Gadjo Dilo» (Υπάρχουν ακόμα γελαστοί Τσιγγάνοι). Gadjo Dilo, στη γλώσσα τους, σημαίνει τρελός ξένος. Ένας τέτοιος «τρελός» ταξιδιώτης, που φτάνει σαν εξωγήινος σε έναν τσιγγάνικο καταυλισμό της Ρουμανίας, είναι ο ήρωας της ταινίας. Στις εικόνες της δεν υπάρχει τίποτα το ειδυλλιακό και εξωτικό. Όλα είναι αυθεντικά. Το χιόνι στους δρόμους είναι ένα με τη λάσπη, οι παράγκες είναι ετοιμόρροπες και οι άνθρωποι φωνακλάδες και εκρηκτικοί, ένα με το ένστικτό τους.

Την ίδια εποχή (1997) η ελληνική τηλεόραση σέρβιρε το τσιγγάνικο φολκλόρ μαζί με το λάιφ-στάιλ των νεόπλουτων στους «Ψίθυρους καρδιάς»… «Δεν με ενδιαφέρει να δω τους Τσιγγάνους από ιδεολογική, πολιτική ή πολιτιστική σκοπιά. Δεν είμαι φιλόσοφος. Δεν ερμηνεύω τίποτα, μιλώ από ένστικτο για πράγματα που έχω ζήσει», λέει ο Γκάτλιφ κρατώντας αποστάσεις ασφαλείας από τους απανταχού μελετητές. Στην πραγματικότητα, είναι ένας  μεσάζων ανάμεσα στους Τσιγγάνους και σε μας – τους «γκάτζο».

Το 2010 άκουσε την ομιλία του Σαρκοζί στην Γκρενόμπλ, στην οποία στοχοποιούσε τους Ρομά. «Πλημμύρισα με οργή. Ήθελα να γυρίσω μια ταινία σαν να γράφω σε τοίχο, αλλά δεν είχα την παραμικρή ιδέα τι είδους ταινία». Δύο χρόνια αργότερα γύρισε ένα ντοκιμαντέρ: τους «Indignados». Πηγή: https://www.kathimerini.gr/opinion/57710/gadjo-dilo-simainei-trelos-xenos/

Βύρωνας, η πόλη μας