Η παλαιά Αγορά του Βύρωνα

Ένα άρθρο του κ. Δημήτρη Σάρολα, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος Μαρτίου 2020 της τοπικής εφημερίδας "Η Ζωή στο Βύρωνα Καισαριανή και Υμηττό" (Αριθμός φύλλου: 10).

 

Για τον νεοσύστατο οικισμό του Βύρωνα (του 1923), ήταν λογικό να προβλεφθεί και να οικοδομηθεί ένα εμπορικό κέντρο. Έτσι λοιπόν κατασκευάστηκε η (παλαιά) αγορά του Βύρωνα, μεταξύ των οδών Χρυσοστόμου Σμύρνης – Δωδεκανήσου (σήμερα Δημ. Κωνσταντιλιέρη) – Ευαγγελικής Σχολής και Παναγή Τσαλδάρη.

Η αγορά καταλάμβανε ένα οικοδομικό τετράγωνο, αποτελούμενο από μία κεντρική στοά με κεραμοσκεπή και δύο εισόδους, η μία από την Χρυσοστόμου Σμύρνης και η άλλη από την Δωδεκανήσου, με ένα άνοιγμα στη μέση (εσωτερική πλατεία) και μαγαζιά στους δρόμους που την περιέβαλαν.

Αναφέρω περιληπτικά τα μαγαζιά που λειτουργούσαν τότε, όπως αναγράφονται στο βιβλίο «90 χρόνια Βύρωνας» του κυρίου Απόστολου Κοκόλια, αλλά και βασισμένος σε προσωπικά μου βιώματα.

Στη στοά της αγοράς υπήρχε περίπτερο, φαναρτζίδικο-υδραυλικά και δύο ακόμα μικρά μαγαζάκια και στο εσωτερικό της άνοιγμα υπήρχαν μπακάλικο, ταβέρνα και ψαράδικο (με ειδικό φρεάτιο απορροής). Στους δρόμους που περικλείανε την αγορά λειτουργούσαν φούρνος (υπάρχει και σήμερα), ψιλικατζίδικο, ένα τεράστιο καφενείο επονομαζόμενο «Κέντρο» (τμήμα του σήμερα είναι το καφέ «Γρηγόρης») ουζερί (σήμερα ταβέρνα «Τζίμης»), χασάπικο, δύο μπακάλικα και μανάβικο.

Στους δρόμους γύρω από την αγορά, όπως ήταν φυσικό, δημιουργήθηκαν και άλλα μαγαζιά (φαρμακείο, οικοδομικά υλικά κλπ).

Σήμερα, σχεδόν 100 χρόνια μετά, από την αγορά έχει απομείνει η μισή στοά, το εσωτερικό της άνοιγμα και εξωτερικά το μισό οικοδομικό τετράγωνο. Το υπόλοιπο τμήμα της ακολούθησε, δυστυχώς το δρόμο της «τσιμεντοποίησης».

Για το εναπομείναν τμήμα της θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να συντηρηθεί σωστά και να αναδειχθεί, μιας και είναι από τα ελάχιστα σημεία αναφοράς του Παλαιού Βύρωνα. Ίσως η προκήρυξη ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και η εξεύρεση κονδυλίων από το Υπουργείο Πολιτισμού και πιθανώς από την Ε.Ε. να είναι μια λύση.

Μέχρι σήμερα καμία Διοίκηση του Δήμου και κανένα Δημοτικό Συμβούλιο δεν έχει ασχοληθεί όσο και όπως πρέπει για το θέμα.

Καλό θα ήταν η σημερινή Διοίκηση και το Δημοτικό Συμβούλιο να το πράξουν, ενόψει μάλιστα και της συμπλήρωσης των 100 χρόνων από τη δημιουργία του συνοικισμού του Βύρωνα.

Δημήτρης Σάρολας

21 Φεβρουαρίου 2020